غیاث الدین جمشید کاشانی

غیاث‌الدین جمشید کاشانی(حدود 790 کاشان – 832 هـ.ق سمرقند ) ریاضی‌دان برجسته، اخترشناس و شمارشگر زبردست ایرانی بود. نام کامل او عبارت است از جمشید بن مسعود بن محمود طبیب کاشانی ملقب به غیاث‌الدین که در کشورهای غربی به «الکاشی» مشهور است. او در عمر کوتاه خود وسایل رصدی دقیقی اختراع کرد. وی در دوران فعالیت علمی‌اش کتاب‌های گوناگونی در زمینهٔ ریاضیات و نجوم نگاشت. غیاث‌الدین جمشید کاشانی هر چند فیزیکدان بود، ولی علاقهٔ اصلی‌اش متوجه ریاضیات و اخترشناسی بود. وی به تکمیل و تصحیح روش‌های قدیمی انجام چهار عمل اصلی حساب پرداخت و روش‌های جدید و ساده‌تری برای آن‌ها اختراع کرد. در واقع، کاشانی را باید مخترع روش‌های کنونی انجام چهار عمل اصلی حساب (به ویژه ضرب و تقسیم) دانست. کتاب ارزشمند وی با نام «مفتاح الحساب» (رساله طاق و زوج) کتابی درسی، دربارهٔ ریاضیات مقدماتی است و آن را از حیث فراوانی و تنوع مواد و مطالب و روانی بیان سرآمد همهٔ آثار ریاضی سده‌های میانه می‌دانند. از دیگر آثار او در زمینه اخترشناسی میتوان به سلم السماء یا رسالهٔ کمالیه، مختصر در علم هیئت، زیج خاقانی فی تکمیل الزیج الایلخانی، شرح آلات رصد و نزهة الحدایق اشاره کرد. وی علاوه بر کتاب مفتاح الحساب، رساله محیطیه و رساله وتر و جیب را نیز در حوزه ریاضیات به رشته تحریر درآورده است.