بازار بزرگ اصفهان

تأليف دكتر سيروس شفقي مي باشد كه در جاي خود، جامع ترين اثري است كه تاكنون در اين زمينه به رشته تحرير درآمده است.

 

اين كتاب در هفت فصل تأليف شده است. در فصل اول به مفاهيم و كليات پرداخته شده و بازار به عنوان يك عنصرِ فضايي كالبدي شهرهاي اسلامي معرفي شده است. در فصل دوم به پيشينه تاريخي شهر و بازار اصفهان مبادرت شده و نقشه هايي كه تاكنون از بازار اصفهان تهيه شده، ارائه گرديده است. در اين فصل به ديد سياحان خارجي از بازار نيز توجه شده است. فصل سوم كتاب، به عناصر فضايي - كالبدي بازار اصفهان و كاركرد آنها، اختصاص يافته و استقامت و تحرك مستقل بازار در مقابل هجوم و نفوذ معماري غربي در شهرهاي اسلامي آن و محفوظ ماندن عناصر بازار در مقابل آن هجمه ها، مورد توجه قرار گرفته است.

 

در فصل چهارم به سازمان اقتصادي- نظامي بازار، ازجمله كاركنان آن و همچنين نقش بازار در جنبش هاي سياسي پرداخته شده است. در اين بحث به گروه بندي هاي تخصصي و استقرار آنها كه الگوي تكامل يافته اي است، اشاره شده است. فصل پنجم كتاب به صنايع دستي پرداخته كه سابقه توليد و مديريت آن در بازار اصفهان، تاريخي كهن دارد و حداقل به چهار قرن مي رسد. در فصل ششم، به مالكيت واحدها و نقش موقوفات در پايداري بازار اشاره شده است و بالاخره در آخرين فصل فهرستي از بناها و عناصر مهم بازار با ذكر توضيحاتي مفيد و مختصر در خصوص هر كدام، اختصاص يافته است. اين بخش كتاب، در واقع جان كلام آن مي باشد و بازار اصفهان كاملاً تشريح شده است. در اين فصل فهرست عناصري كه توسط گابه معرفي شده عيناً درج گرديده و نقشه ويرت با ترجمه آن آورده شده است.

لازم به ذكر است كه در اين مطالعه، عناصر و اجزاي مختلف شهري، به ويژه مراكز ديني از قبيل مساجد، مدارس، مقابر و زيارتگاهها با درنظر گرفتن تاريخ بناي آنها و يا نوع مالكيت در بازار، به ويژه موقوفه بودن آنها كه درصد بالايي را به خود اختصاص داده و به كارگيري درآمد آنها مورد توجه قرار گرفته است.

 در نگارش مطالب اين كتاب، جنبه هاي علمي مورد تأكيد فراوان قرار گرفته است. لكن تلاش مؤلف براين بوده است كه از بحث هاي خشك و تكراري ملال انگيز حتي الامكان خودداري نمايد. بر اين اساس به ساختار اجتماعي، اقتصادي و سياسي بازار و كاركرد آن و نظريه هاي مختلفي كه در اين مورد ارائه شده توجه خاصي مبذول نموده است.

All rights reserved
Designed by: Hamid Reza Varshabi

Search